Ο Βομβίνος γνωστός ως βομβίνι, βομβιλιός, βόμβος, μπούσμπουρος, μπόμπος ή μπάμπουρας, είναι ημι-κοινωνικά έντομα και κατατάσσονται στις αγριομέλισσες του γένος Bombus (= μπόμπους).
Οι βομβίνοι οφείλουν την ονομασία του στην ελληνική λέξη βόμβος (= θόρυβος), δηλαδή το χαρακτηριστικό “βόμβο” που παράγεται κατά την πτήση τους. Είναι οι φυσικοί επικονιαστές για πολλά φυτά και ανήκουν στην κατηγορία των ωφέλιμων εντόμων.
Ως έντομα, έχουν προσελκύσει το ερευνητικό ενδιαφέρον πολλών επιστημόνων για τη μελέτη της βιολογίας τους, της κοινωνικής τους συμπεριφοράς και δομή, της οικολογίας τους, της συστηματικής τους κατάταξη και άλλα. Παγκοσμίως είναι γνωστά περίπου 250 είδη βομβίνων τα οποία ανήκουν σε ένα γένος, το Bombus Latreille 1802, με 38 υπογένη. Στην Ευρώπη έχουν αναγνωριστεί περίπου 70 είδη Bombus, από τα οποία στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί έως τώρα 33 είδη.
Ο βιολογικός κύκλος των βομβίνων είναι ο τυπικός των ημικοινωνικών υμενοπτέρων, με τις νέες βασίλισσες να εισέρχονται σε χειμέρια διάπαυση και η αποικία να χάνεται. Δηλαδή οι αποικίες τους είναι ετήσιες και αναπτύσσονται σε φωλιές που ανάλογα με το είδος είναι επιφανειακές ή υπόγειες. Σε κάθε αποικία παράγονται πλήρη ανεπτυγμένα θηλυκά (βασίλισσες), ατελή θηλυκά (εργάτριες) και αρσενικά (κηφήνες). Προς το τέλος του κύκλου της κάθε αποικίας παράγονται τα αναπαραγωγικά άτομα, τα οποία θα συζευχθούν έξω στη ύπαιθρο. Σε όλα τα είδη Bombus μόνο οι νέες συζευγμένες βασίλισσες διαχειμάζουν, ενώ όλα τα άλλα μέλη της αποικίας, μαζί και η παλιά βασίλισσα με τους κηφήνες, χάνονται πριν το χειμώνα. Γενικά σε ένα περίπατο στην ελληνική ύπαιθρο, κυρίως κατά τους μήνες Μάρτιο έως Ιούνιο, οι βομβίνοι θα είναι ανάμεσα στα έντομα που θα συναντήσει κανείς.
Από τη μελέτη των βομβίνων της Ελλάδος, έχουν δημοσιευθεί από το 1995 και μετά καταστάσεις των ειδών οι οποίες είχαν βασιστεί για τη σύνταξη τους σε δημοσιευμένες καταγραφές των εντόμων αλλά και σε πρωτογενή συλλεγμένο υλικό. Υπάρχουν όμως είδη, κυρίως από παλιές βιβλιογραφικές πηγές, που δεν έχουν ξαναβρεθεί γεγονός που καθιστά την ύπαρξη τους ή μη στην σύγχρονη Ελλάδα ένα υπό έρευνα αντικείμενο. Με την εξέταση βομβίνων που συλλέχτηκαν κατά τα έτη 2006 και 2007 στον νομό της Φλώρινας προέκυψαν πρόσφατα πρωτογενής πληροφορίες για δύο είδη «βιβλιογραφικών» βομβίνων, τα Bombus subterraneus (Linnaeus 1758) και Bombus cryptarum (Fabricius 1775). Οι νέες αυτές καταγραφές βομβίνων από την περιοχή του νομού Φλώρινας επιβεβαιώνουν τη παρουσία των δύο ειδών Bombus στην Ελλάδα μετά από περίπου 40 χρόνια και παρουσιάζονται στην εργασία. ENTOMOLOGIA HELLENICA 18 (2009), Ι. Αναγνωστόπουλος.
Πηγές: ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΜ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ENTOMOLOGIA HELLENICA 18, wikipedia.org.
MelissokomiaNet.gr
