“Στα νέα προγράμματα της συνολικού προϋπολογισμού άνω του 1 δισ. ευρώ της μεταβατικής ΚΑΠ, που θα προκηρυχθούν το προσεχές διάστημα, αναφέρθηκε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπήλιος Λιβανός, σε συνέντευξή του στον «Ε.Τ.» της Κυριακής.
Ιδιαίτερη αναφορά κάνει στο νέο χρηματοδοτικό εργαλείο που θα έχουν σύντομα στη διάθεσή τους οι αγρότες, καθώς μέσω του Ταμείου Μικροπιστώσεων θα μπορούν να λάβουν δάνεια έως 25.000 ευρώ με ελάχιστες εξασφαλίσεις και επιδότηση επιτοκίου 50% για τα πρώτα χρόνια.
Παράλληλα, απαντά στις κατηγορίες για «ψαλίδι» στις επιδοτήσεις σημειώνοντας ότι δεν θίγονται οι πραγματικοί παραγωγοί και τονίζει τον κεντρικό ρόλο που θα διαδραματίσει ο ΟΠΕΚΕΠΕ στην πληρωμή των ενισχύσεων τα επόμενα χρόνια.
Κύριε υπουργέ, πρόσφατα λάβατε το «πράσινο φως» από την Ε.Ε. για τη μεταβατική ΚΑΠ. Ποια προγράμματα αναμένεται να προκηρυχθούν; Ποιο είναι το στοίχημα για την επόμενη περίοδο, δεδομένου ότι καταφέρατε να διατηρήσετε τα 19 δισ. ευρώ;
Τα 19,3 δισ. ευρώ της νέας ΚΑΠ δημιουργούν δυναμική ώθησης και ανάπτυξης. Στοίχημά μας είναι ο μετασχηματισμός του αγροδιατροφικού τομέα, μέσω της ψηφιακής και της πράσινης μετάβασής του, αλλά και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της αγροτικής οικονομίας μας. Το μεταρρυθμιστικό μας πρόγραμμα αποτυπώνεται στην Εθνική Στρατηγική Αγροτικής Ανάπτυξης και στο τρίπτυχο «εκσυγχρονισμός – εξορθολογισμός – εξωστρέφεια».
Στη μεταβατική περίοδο 2021-22, έχουμε στη διάθεσή μας 2 δισ. ευρώ. Επιταχύνουμε τα Σχέδια Βελτίωσης και τη Μεταποίηση και δίνουμε βάρος στις συμβουλευτικές υπηρεσίες με την υλοποίηση προγράμματος 80 εκατ. ευρώ.
Εκδώσαμε προσκλήσεις για τους νέους αγρότες ύψους 420 εκατ. ευρώ, υπερδιπλασιάζοντας το κονδύλι, μικρά εγγειοβελτιωτικά ύψους 40 εκατ. ευρώ, αγροτική οδοποιία ύψους 43 εκατ. ευρώ. Υπερκαλύψαμε τον στόχο του ΠΑΑ. Είχαμε απορρόφηση 116% φθάνοντας τα 900 εκατ. ευρώ για το 2021 και στο ΕΠΑλΘ είχαμε απορρόφηση 96,6% φθάνοντας στα 55 εκατ. ευρώ το 2021
Αναμένεται πρόσκληση 490 εκατ. ευρώ για τους βιοκαλλιεργητές και θα ακολουθούν προγράμματα 180 εκατ. ευρώ για τα Σχέδια Βελτίωσης, 45 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της ποιότητας στην παραγωγή, 167 εκατ. ευρώ για την απονιτροποίηση των εδαφών, 90 εκατ. ευρώ για τη δάσωση γεωργικών γαιών και 45 εκατ. ευρώ για την ευζωία ζώων.
Οπως αντιλαμβάνεστε, κινούμαστε με μεγάλη ταχύτητα προς όφελος των Ελλήνων παραγωγών.
Στην εκπνοή του 2021 ολοκληρώθηκε η εξόφληση της ενιαίας ενίσχυσης, ωστόσο υπήρχαν καταγγελίες για «ψαλίδι» σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Πού οφείλονται οι διαφορές;
Πραγματοποιούμε μεταρρυθμίσεις προς όφελος των πραγματικών παραγωγών που μοχθούν 365 ημέρες τον χρόνο. Στόχος μας η εξυγίανση και ο εξορθολογισμός του συστήματος κατανομής ευρωπαϊκών επιδοτήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ. Εφαρμόσαμε ειδικούς ελέγχους στην κατανομή του εθνικού αποθέματος, στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των αγροτεμαχίων, ελέγχους περιβαλλοντικών απαιτήσεων. Αναθεωρήσαμε τον τρόπο κατανομής των βοσκοτοπικών εκτάσεων και ανανεώσαμε το χαρτογραφικό υπόβαθρο, ώστε να προσδιορίζονται με μεγαλύτερη ακρίβεια τα επιλέξιμα στρέμματα. Ετσι, αντιμετωπίσαμε μακροχρόνιες στρεβλώσεις, ώστε οι ευρωπαϊκοί πόροι να εισρέουν χωρίς περικοπές και ποινές και να διανέμονται με δικαιοσύνη και διαφάνεια στους πραγματικούς παραγωγούς.
Ποιοι θίγονται από αυτές τις μεταρρυθμίσεις;
Σίγουρα όχι οι πραγματικοί παραγωγοί. Η πληρωμή του Δεκεμβρίου ήταν πολύ επιτυχημένη. Οπου υπάρχουν προβλήματα ή αστοχίες σπεύδουμε να τα διορθώσουμε.
Τι συνέβη με τον διαγωνισμό του ΟΣΔΕ; Πώς θα γίνονται πλέον οι πληρωμές;
Για πρώτη φορά ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε για το σύνολο της νέας προγραμματικής περιόδου, σε αντίθεση με τις ετήσιες κατατμήσεις του έργου που γίνονταν στο παρελθόν. Επιπλέον, παραχωρήθηκε στον ΟΠΕΚΕΠΕ η αναγκαία υποδομή για την ανάπτυξη των Πληροφοριακών του Συστημάτων, με σκοπό την υποδοχή της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης 2022 και των εφαρμογών των Προγραμμάτων της ΚΑΠ 2023-2027, στο ενιαίο κυβερνητικό νέφος (G-Cloud). Ετσι, ο ΟΠΕΚΕΠΕ αποκτά κεντρικό ρόλο στον συντονισμό του ΟΣΔΕ, ενώ έχουμε μεριμνήσει για την απρόσκοπτη πληρωμή των παραγωγών για τις αιτήσεις του 2021.
Εξετάζετε την επέκταση των μέτρων για τις επιπτώσεις από το κόστος ενέργειας στους αγρότες ή κάποιου άλλου είδους ενίσχυση, όπως επιστροφή του ΕΦΚ για όλους τους παραγωγούς;
Οι αγρότες μας πιέζονται ασφυκτικά από το μπαράζ των διεθνών αυξήσεων. Αγωνιούμε μαζί τους και αγωνιζόμαστε διαρκώς για να τους στηρίξουμε. Εως τώρα:
- Καλύψαμε το 80% της ρήτρας αναπροσαρμογής στα αγροτικά τιμολόγια από Αύγουστο έως Δεκέμβριο.
- Επιδοτούμε για τον Ιανουάριο κατά 50% το αυξημένο κόστος στα αγροτικά τιμολόγια.
- Αναστείλαμε την καταβολή χρεώσεων Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας για τις αγροτικές επιχειρήσεις με μεσαία τάση.
- Μειώσαμε τον ΦΠΑ στις ζωοτροφές στο 6% από 13%.
- Εφαρμόζουμε την επιστροφή του ΕΦΚ στο πετρέλαιο, για πρώτη φορά μετά το 2016, για τους συνεταιρισμένους παραγωγούς, τους μετέχοντες στη συμβολαιακή γεωργία και τους νέους αγρότες.
Συνεχίζουμε, ασφαλώς, να λαμβάνουμε μέτρα, ανάλογα και με τις δημοσιονομικές δυνατότητες. Ο πρωθυπουργός αποδεικνύει ότι κινείται με λογική και ρεαλισμό στηρίζοντας την ελληνική ύπαιθρο και τους παραγωγούς μας.
Οι αγρότες προαναγγέλλουν κινητοποιήσεις. Σε ποιον βαθμό μπορείτε να προσανατολιστείτε σε μέτρα ανακούφισής τους;
Τα μέτρα που ανέφερα στηρίζουν και ανακουφίζουν τον αγροτικό κόσμο. Οι παραγωγοί μας έχουν δει στην πράξη ότι σε κάθε δυσκολία στεκόμαστε στο πλευρό τους. Για τη στήριξή τους από τις συνέπειες της πανδημίας και των φυσικών καταστροφών καταβάλαμε 900 εκατ. ευρώ.
Στηρίζουμε τους νέους, τους μικρούς και τους μεσαίους παραγωγούς. Με την πολιτική μας, μετασχηματίζουμε το αγροτικό παραγωγικό μας μοντέλο. Αίρουμε χρόνιες στρεβλώσεις και ανισότητες. Δημιουργούμε μια ισχυρή παραγωγική αγροτική βάση. Είμαστε καθημερινά σε ανοιχτή επαφή και συζήτηση μαζί τους. Ο ειλικρινής και παραγωγικός διάλογος είναι θεμέλιο της πολιτικής μας. Δεν αντιλαμβάνομαι για ποιον λόγο -ιδιαίτερα αυτήν την εποχή- θα ήταν χρήσιμη μια παλαιού τύπου κινητοποίηση, όταν οι πόρτες του υπουργείου μας είναι διάπλατα ανοιχτές για δημοκρατικό διάλογο.
Είπατε ότι οι τράπεζες δεν διευκολύνουν τη χρηματοδότηση των αγροτών και προαναγγείλατε τη δημιουργία Ταμείου Μικροπιστώσεων. Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι αυτήν τη φορά θα ανοίξουν τις κάνουλες της χρηματοδότησης;
Οι τράπεζες πρέπει να αντιληφθούν ότι ο πρωτογενής τομέας μας έχει μέλλον και να επενδύσουν σε αυτόν, παρέχοντας δάνεια στους αγρότες.
Πρόσφατα, διευρύναμε περαιτέρω τα χρηματοδοτικά εργαλεία του ΠΑΑ για την παροχή πρόσθετων δυνατοτήτων δανειοδότησης μέσα από τη χορήγηση μικροπιστώσεων σε συνεργασία με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα. Ετσι, με πόρους 21,5 εκατ. ευρώ του ΠΑΑ 2014-2022, συστήνουμε ένα νέο Ταμείο παροχής δανείων επιμερισμένου κινδύνου. Στόχος μας η ανάπτυξη δανειακών προϊόντων μέχρι 25.000 ευρώ, που θα παρέχονται με ελάχιστες εξασφαλίσεις, με επιδότηση του επιτοκίου κατά 50% για τα πρώτα έτη.
Πρόσφατα μπήκατε στο στόχαστρο της αντιπολίτευσης με αφορμή το μήνυμά σας για τον θάνατο του μητροπολίτη Αιτωλοακαρνανίας, που ήταν ανεμβολίαστος. Πώς απαντάτε;
Εγώ, όπως και πολλοί συνάδελφοί μου, στην Αιτωλοακαρνανία και σε όλη την Ελλάδα, δώσαμε και δίνουμε το καλό παράδειγμα προβάλλοντας τον εμβολιασμό μας, της οικογένειάς μας, των παιδιών μας. Καθημερινά με τους συνεργάτες μας συμβουλεύουμε για την εμπιστοσύνη που πρέπει να έχουμε προς την επιστήμη, η οποία μάχεται υπέρ της ανθρωπότητας.
Εχοντας δώσει το καλό παράδειγμα, έχοντας διατυπώσει επανειλημμένα, δημόσια και ιδιωτικά, τις απόψεις μου, παροτρύνοντας υπέρ του εμβολιασμού και της τήρησης των μέτρων πρόληψης και θεωρώντας ότι έχω ξεκαθαρίσει στον κόσμο τη θέση μου επέλεξα στη συλλυπητήρια ανάρτησή μου να λειτουργήσω ως άνθρωπος, ως πολίτης και ως μέλος της κοινωνίας της Αιτωλοακαρνανίας.
Εξέφρασα θλίψη, τη δική μου και των συμπατριωτών μου, για την απώλεια του μητροπολίτη μας. Εκρινα ότι αυτό που ταιριάζει σε μια τέτοια στιγμή είναι να αναφερθούμε στα καλά που προσέφερε ο εκλιπών, τα οποία ήταν πολλά και σπουδαία για την τοπική μας κοινωνία, μέσα στα πολλά χρόνια της διακονίας του. Ο μητροπολίτης ήταν ένας άνθρωπος με μεγάλη διαδρομή προσφοράς στον δημόσιο βίο της Αιτωλοακαρνανίας.
Στο κρίσιμο θέμα του εμβολίου, δυστυχώς, είχαμε εντελώς διαφορετική άποψη. Το είχαμε συζητήσει και οι δυο μας και αυτό ήταν γνωστό στους πάντες στον νομό μας. Θυμίζω ότι αναφέρθηκα δημοσίως υπέρ του εμβολιασμού, ακόμα και στη δήλωσή μου όταν εκείνος ασθένησε. Δεν έκρινα, όμως, σωστό να το επαναλάβω τη μέρα που έφυγε, μια μέρα πένθους και πόνου.
Επραξα ανθρώπινα. Οι περισσότεροι Αιτωλοακαρνάνες, ανεξαρτήτως θέσης, το ίδιο κάναμε!
Αλλωστε, σκεφτείτε, τι θα άλλαζε, τι θα προσέθετε η δική μου κριτική εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή; Δεν θα προσέθετε τίποτα απολύτως, αφού ο ίδιος ο οδυνηρός θάνατος έμελλε να είναι εκκωφαντικά πιο διδακτικός από οποιαδήποτε λόγια!