Η συγκομιδή του σταφυλιού είναι αναμφίβολα το αποκορύφωμα της δουλειάς του αμπελουργού. Είναι η στιγμή που ο κόπος όλης της χρονιάς πιάνει τόπο. Ωστόσο, ο κύκλος της καλλιέργειας δεν τελειώνει με το τρύγημα. Αντιθέτως, η περίοδος που ακολουθεί είναι εξίσου κρίσιμη, καθώς οι σωστές μετασυλλεκτικές φροντίδες παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας των πρέμνων και στη διαμόρφωση της παραγωγής της επόμενης χρονιάς.

Διατήρηση υγιούς φυλλώματος

Μετά τον τρύγο, το φυτό συνεχίζει να φωτοσυνθέτει, αξιοποιώντας τα φύλλα για να συσσωρεύσει θρεπτικά αποθέματα στους βραχίονες και στις ρίζες. Αυτά τα αποθέματα είναι απολύτως απαραίτητα για τη χειμερινή ανθεκτικότητα και την έναρξη της βλάστησης την άνοιξη. Συνεπώς, είναι πολύ σημαντικό να προστατεύεται η φυλλική επιφάνεια από ασθένειες όπως:

Περονόσπορος (Plasmopara viticola)
Ωίδιο (Uncinula necator)
Βοτρύτης (Botrytis cinerea)

Ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, ίσως χρειαστεί εφαρμογή ενός χαλκούχου σκευάσματος ή θείου, με προσοχή ώστε να μη δημιουργούνται φυτοτοξικότητες, ιδίως αν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές.

Φροντίδα για τραυματισμούς και ασθένειες του ξύλου

Κατά τον τρύγο, δεν είναι σπάνιο να προκληθούν τραυματισμοί σε βραχίονες και κορμούς. Αυτά τα σημεία αποτελούν ιδανικές εισόδους για παθογόνα όπως:

Eutypa lata (Ευτυπίωση)
Phaeomoniella chlamydospora και Phaeoacremonium spp. (Εσχαρίωση)

Συνιστάται καθαρισμός των πληγών και, όπου είναι δυνατόν, εφαρμογή επουλωτικών ή μυκητοκτόνων παστών σε μεγαλύτερες πληγές. Σε περιπτώσεις έντονης προσβολής, ενδείκνυται και προληπτικό κλάδεμα απομάκρυνσης προσβεβλημένων τμημάτων.

Μετασυλλεκτική λίπανση: Επανόρθωση και ενίσχυση

Η μετασυλλεκτική λίπανση στοχεύει στην αναπλήρωση των θρεπτικών στοιχείων που καταναλώθηκαν κατά τη διάρκεια της καρποφορίας. Προτείνεται η εφαρμογή υδατοδιαλυτών λιπασμάτων με:

Άζωτο (Ν): σε μικρές δόσεις για να μην ευνοηθεί νέα βλάστηση, αλλά να υποστηριχθεί η πρωτεϊνική σύνθεση.
Κάλιο (Κ): ενισχύει την αποθήκευση σακχάρων και τη χειμερινή αντοχή.
Βόριο (Β) και Ψευδάργυρος (Zn): απαραίτητα για την ανάπτυξη νέων ματιών και την επερχόμενη ανθοφορία.

Οι εφαρμογές μπορούν να γίνουν είτε μέσω του συστήματος fertigation είτε διαφυλλικά, με προσαρμογή δόσεων βάσει αναλύσεων εδάφους ή φύλλων.

Καθαρισμός και υγιεινή του αμπελώνα

Πρέπει να απομακρύνονται οι τσαμπιά που δεν συγκομίστηκαν, τα φθαρμένα φύλλα και οι μολυσμένοι βλαστοί. Αυτά τα υπολείμματα αποτελούν πηγές μόλυνσης για το επόμενο έτος. Ενδείκνυται επίσης μια ελαφριά επιφανειακή κατεργασία του εδάφους ώστε να ενσωματωθούν τα υπολείμματα και να ενισχυθεί η μικροβιακή δραστηριότητα.

Άρδευση – αν υπάρχει δυνατότητα

Σε ξηροθερμικές περιοχές και όπου υπάρχει δυνατότητα άρδευσης, καλό είναι να διατηρείται επαρκής υγρασία στο έδαφος για 2-3 εβδομάδες μετά τη συγκομιδή. Η υγρασία αυτή διευκολύνει τόσο τη λίπανση όσο και τη συνέχιση της φωτοσύνθεσης, μέχρι την φυσιολογική πτώση των φύλλων.

Συμπερασματικά, ο αμπελουργός που φροντίζει τα πρέμνα του και μετά τον τρύγο επενδύει ουσιαστικά στη νέα χρονιά. Οι μετασυλλεκτικές εφαρμογές δεν είναι «προαιρετικές» αλλά θεμέλιος λίθος για την ευρωστία και τη μακροζωία του αμπελώνα. Με λίγη φροντίδα τώρα, μπορούμε να αποφύγουμε πολλά προβλήματα αργότερα.