Οι προγονοί μας το θεωρούσαν αποκλειστική τροφή των Θεών του Ολύμπου. Αποτελεί σύμβολο Υγείας, Ευζωίας και Μακροζωίας. Δικαιολογημένα λοιπόν τόσο το μέλι όσο και η μέλισσα βρίσκονται στην κορυφή της ανθρώπινης εκτίμησης. Είναι η μοναδική φυσική γλυκαντική ουσία, που θρύλοι, παραδόσεις, ιστορικά κείμενα, ιατρικές συνταγές, συνταγές μαγειρικής & ζαχαροπλαστικής αναφέρονται συστηματικά σε αυτό από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Το μέλι έχει αναφορές σε όλες τις θρησκείες.
Ποια η διατροφική του αξία;
Όσον αφορά στα διατροφικά πλεονεκτήματα του μελιού, έχετε υπόψη σας ότι το μέλι είναι μια συμπυκνωμένη πηγή σακχάρων, τα οποία είναι μεν φυσικά, ωστόσο δεν θα πρέπει να ξεπερνάμε το μέτρο στην κατανάλωσή τους. Πρέπει να τονίσουμε, ότι το μέλι έχει πολλά θρεπτικά συστατικά, που δεν βρίσκονται στην απλή ζάχαρη, γι΄αυτό και όπου μπορούμε να την αντικαταστήσετε με μέλι, σας προτρέπουμε να το κάνετε.Πιο αναλυτικά, αναφορικά με τη διατροφική σύσταση του μελιού:Αποτελείται κυρίως από υδατάνθρακες και πιο συγκεκριμένα σε μεγαλύτερη αναλογία τους μονοσακχαρίτες γλυκόζη και φρουκτόζη σε ίση αναλογίαΠεριέχει περισσότερα από 200 συστατικά εκτός των υδατανθράκων, μεταξύ των οποίων βιταμίνες του συμπλέγματος Β και βιταμίνη C αλλά και μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως το ασβέστιο, ο σίδηρος, το κάλιο και το νάτριο.
Οι θερμίδες που αποδίδει 1 κουταλιά της σούπας είναι 64
Υδατάνθρακες
Οι θερμίδες που αποδίδει το μέλι προέρχονται από διάφορους τύπους υδατανθράκων.
Συγκεκριμένα, το μέλι αποτελείται κυρίως από φρουκτόζη, γλυκόζη και σακχαρόζη (65%) καθώς και νερό (18%), με ελάχιστες ποσότητες πρωτεΐνης.
Υπάρχει περισσότερη φρουκτόζη από γλυκόζη και μόνο μια πολύ μικρή ποσότητα σακχαρόζης στο μέλι.
Ο γλυκαιμικός δείκτης του μελιού εξαρτάται από τον τύπο που αγοράζετε, αλλά γενικότερα κυμαίνεται μεταξύ 45 και 60. Για μέτρο σύγκρισης, λάβετε υπόψη, πως ο γλυκαιμικός δείκτης της επιτραπέζιας ζάχαρης είναι 68.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Διαβητολογική Ένωση, σε μια κλίμακα από το 0 έως το 100:
- χαμηλός θεωρείται ο γλυκαιμικός δείκτης 55 και κάτω
- μέτριος ο γλυκαιμικός δείκτης 56-69
- υψηλός ο γλυκαιμικός δείκτης 70 και άνω
Όσο χαμηλότερος ο γλυκαιμικός δείκτης τόσο μικρότερη η επίδραση μιας τροφής στο σάκχαρο του αίματος.
Λίπη
Το μέλι δεν περιέχει λίπος.
Ωστόσο, πολλά τρόφιμα στα οποία μπορεί να προσθέσετε μέλι, αποτελούν πηγές λίπους. Για παράδειγμα, το γιαούρτι και οι ξηροί καρποί.
Πρωτεΐνη
Στο μέλι υπάρχουν ίχνη πρωτεϊνών, όμως αυτή η ελάχιστη ποσότητα δεν συμβάλλει στις καθημερινές σας απαιτήσεις σε πρωτεΐνες.
Μικροθρεπτικά συστατικά
Οι βιταμίνες και τα μέταλλα στο μέλι, όπως είναι οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β καθώς και το ασβέστιο, ο χαλκός, ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, προέρχονται κυρίως από τα φυτά που παράγουν το νέκταρ, οπότε η πηγή του μελιού σας θα καθορίσει τα θρεπτικά συστατικά που κερδίζετε όταν το καταναλώνετε.
Προκειμένου να επωφελείστε καθημερινά από τις ιδιότητες του μελιού, μία καλή επιλογή είναι το μέλι από εκλεκτές ποικιλίες της ελληνικής γης, το οποίο υπερέχει σημαντικά σε γεύση, άρωμα και πυκνότητα από τα μέλια των άλλων χωρών.
Αυτό συμβαίνει χάρη στο δυνατό ήλιο, στο έδαφος αλλά και στη μοναδικότητα της ελληνικής χλωρίδας.
Μόνο στην Ελλάδα μπορούμε να συναντήσουμε 1.300 ενδημικά φυτά, μία εξαιρετική ποικιλία ανθέων, βοτάνων και δέντρων, που προσφέρουν μοναδική ποιότητα και γεύση στο μέλι.
Ποιες οι ιδιότητες του μελιού;
Λόγω της πληθώρας των συστατικών που περιέχει το μέλι, του έχουν αποδοθεί: Αντιοξειδωτικές Αντιμικροβιακές Επουλωτικές Αντικαρκινικές και αντιμεταστατικές Αντιφλεγμονώδεις Ανοσοκατασταλτικές και Καρδιοπροστατευτικές,
ιδιότητες, με ελάχιστες από αυτές να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες. Το μέλι δρα επίσης ως πρεβιοτικός παράγοντας, ενώ είναι πολύ καλύτερα ανεκτό από τον οργανισμό σε σύγκριση με τη ζάχαρη, καθώς προκαλεί μικρότερη αύξηση του σακχάρου στο αίμα.
Πόσο υγιεινό είναι το μέλι;
Εδώ και σχεδόν 8.000 χρόνια το μέλι χρησιμοποιείται για τις θεραπευτικές του ιδιότητες, ως γλυκαντικό, αλλά και ως καλλυντικό.
Τα οφέλη του για την υγεία είναι πολλά και τεκμηριώνονται μέσα από δεκάδες επιστημονικές μελέτες.
δείτε παρακάτω πέντε καλούς λόγους για να το εντάξετε στην καθημερινότητα σας.
1. Ενυδάτωση του δέρματος
Το μέλι βοηθά να αντιμετωπιστεί η ξηρότητα του δέρματος και η ακμή. Η ενυδατική του δράση οφείλεται στα μόρια των σακχάρων του, τα οποία βοηθούν το δέρμα να συγκρατεί το νερό. Μπορείτε να εφαρμόσετε το μέλι απευθείας στο δέρμα, να το συνδυάσετε με άλλα φυσικά υλικά (όπως το αβοκάντο, το ελαιόλαδο και το λεμόνι) για να φτιάξετε σπιτικές κρέμες προσώπου ή να το αναζητήσετε ως συστατικό τα προϊόντα περιποίησης που αγοράζετε. Για να πετύχετε βαθιά ενυδάτωση του δέρματος του προσώπου, εφαρμόστε απευθείας το μέλι μετά από ένα ζεστό ντους και ξεπλύνετε με άφθονο νερό μετά από 20 λεπτά.
2. Καταπολέμηση του hangover
Μετά από μια βραδιά με πολύ αλκοόλ, λίγο μέλι επάνω σε μια φέτα ψωμί είναι ό,τι ακριβώς χρειάζεστε. Σύμφωνα με επιστήμονες από τη Βασιλική Εταιρεία Χημείας της Αγγλίας, το μέλι είναι το πιο αποτελεσματικό «γιατροσόφι» για το hangover. Η ευεργετική του δράση οφείλεται στη φρουκτόζη, η οποία βοηθά τον οργανισμό να μεταβολίσει και να απορρίψει ταχύτερα το αλκοόλ.
3. Εξαιρετική πηγή αντιοξειδωτικών ουσιών
Οι αντιοξειδωτικές ουσίες που λαμβάνουμε από τη διατροφή μας αποτρέπουν τις βλάβες που προκαλούν στα κύτταρα οι ελεύθερες ρίζες και προλαμβάνουν τη γήρανση και χρόνιες ασθένειες όπως η καρδιοπάθεια. Όσο πιο σκούρο είναι το χρώμα του μελιού τόσο μεγαλύτερη είναι η περιεκτικότητά του σε αντιοξειδωτικά. Για να αποφύγετε την υπερβολική πρόσληψη ζάχαρης, η Αμερικανική Ένωση Καρδιολογίας συνιστά η ημερήσια κατανάλωση μελιού να μην ξεπερνά τη μιάμιση κουταλιά της σούπας.
4. Αντιμετώπιση του βήχα
Και ποιος δεν έχει πιεί ένα ζεστό τσάι με μέλι όταν έχει πονόλαιμο και βήχα; Σύμφωνα με μελέτη στην επιθεώρηση Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine, το μέλι παρέχει σημαντική ανακούφιση στα παιδιά που δυσκολεύονται να κοιμηθούν λόγω του επίμονου βήχα, την ίδια δράση όμως έχει το μέλι και στις μεγαλύτερες ηλικίες.
5. Επούλωση των πληγών
Η πιο γνωστή ίσως εφαρμογή που βρίσκει το μέλι στην ιατρική πράξη είναι η αντιμετώπιση τραυμάτων και πληγών. Μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2011 στην επιθεώρηση The Scientific World Journal υπέδειξε ότι το μέλι προωθεί την ανάπλαση των ιστών και ελαχιστοποιεί τον σχηματισμό ουλών μετά από έναν τραυματισμό.
Σύνταξη και επιμέλεια άρθρου: Γλυκερία Τσιμούρτου – απόφοιτη Διαιτολόγος & Διατροφολόγος