AgroPublic | Δίπλα στον αγρότη, καθημερινά αγροτικά νέα, γεωπονικές δημοσιεύσεις | kipos77748 fytokomia 523607208

Τα αρωματικά φυτά & βότανα του Οκτωβρίου που φυτεύουμε σε κήπο, βεράντα ή μπαλκόνι είναι τα εξής:

MΟνομασίαΠολλαπλασιασμός. Τρόπος & μήνεςΑπόσταση σε CMΧρήση – Σχόλια
Φλησκούνι ● Mentha pulegium ● Ηδύοσμος ο βλήχωνΜε σπόρο, ρίζωμα ή μόσχευμα (κλαδάκι) το φθινόπωρο και την άνοιξη5Μαγειρική, αφεψήματα, αποξηραμένο για διατήρηση
Λεβάντα ● LavandulaΜε σπόρο, μοσχεύματα και παραφυάδες τον Αύγουστο – Οκτώβριο ή Μάρτιο – Απρίλιο20Φαρμακευτική, αρωματοποιία, απόσταξη
Μολόχα ● Αλθαία ● Malva SylvestrisΜε σπόρο από Φεβρουάριο – Ιούνιο ή Σεπτέμβρη – Οκτώβρη70 – 80Μαγειρική και φαρμακευτική χρήση
Δίκταμος ● Έρωντας ● Origanum dictamnusΦθινόπωρο και Άνοιξη25Φαρμακευτική χρήση – αφέψημα
Θυμάρι ● Θύμος ο κοινός ● Thymus vulgarisΜε σπόρους, μοσχεύματα, παραφυάδες. Μεταφυτεύουμε (από σπόρο ή μοσχεύματα) φθινόπωρο ή άνοιξη20 – 40Μαγειρική, αφεψήματα, αποξηραμένο για διατήρηση κι άλλες χρήσεις
Λεμονοθύμαρο ● Thymus citriodorusΤα σπορόφυτα μεταφυτεύονται στο χωράφι το φθινόπωρο ή την άνοιξη20Μαγειρική και φαρμακευτική χρήση
Σιτρονέλα ● Cymbopogon nardusΜε μοσχεύματα την άνοιξη ή το φθινόπωρο20Εντομοαπωθητικό φυτό
Βαλεριάνα ● Valeriana officinalisΦυτεύουμε με σπόρους την άνοιξη Μάρτιο με Απρίλιο και πολλαπλασιάζουμε με ριζώματα το Φθινόπωρο30Καλλωπιστικό, Φαρμακευτική χρήση
Μαλοτήρα ● Sideritis syriaca ● ΚαλοκοιμηθιάΣυνιστάται αγενής αναπαραγωγή – Σπόροι τους φθινοπωρινούς μήνεςΦαρμακευτική – Αφέψημα
Μέντα ● Μίνθη ● MenthaΜε ριζώματα, μοσχεύματα ή φυτάρια μικροπολλαπλασιασμού το Φθινόπωρο30Μαγειρική και φαρμακευτική χρήση
Ασκελετούρα ● Oυργινία η θαλάσσια ● Urginea maritimaΜε σπόρο και με βολβούς15 – 30Καλλωπιστικό, Φαρμακευτική χρήση
Άνηθος ● Άνηθον το βαρύοσμον ● Anethum graveolens *Σπορά Οκτώβριο – Μάρτιο15 – 30Μαγειρική, ξήρανση ή κατάψυξη
Δυόσμος ● Μίνθη η σταχυώδης ● Mentha spicataΓια διαιρέσεις με παραφυάδες από Οκτώβριο ως Μάρτιο ● Κάθε τρία χρόνια να παράγετε νέα φυτά30Μαγειρική, σαλάτες και αφεψήματα
Μελισσόχορτο ● Μελισσόχορτο ● Melissa officinalisΜε σπόρο και μοσχεύματα. Μέσα φθινοπώρου ή αρχές άνοιξης30 – 40Φαρμακευτική, αρωματοποιία, απόσταξη
Ματζουράνα ● Origanum majoranaΜε σπορά και παραφυάδες από Οκτώβριο και σε περιοχές με μεγάλο υψόμετρο ΜάρτιοΜαγειρική, διατήρηση αποξηραμένου για καιρό
Κρεμμυδάκι σχοινόπρασο ● Άλλιον το σχοινόπρασον ● Allium schoenoprasum *Σπορά ή με βολβίδια τον Οκτώβριο20Μαγειρική, σαλάτες
Σκόρδο ● Άλλιον το ήμερον ● Allium sativumΦύτευση βολβών Οκτώβριο20Μαγειρική, διατήρηση αποξηραμένου για καιρό

Πέρα από τον τρέχοντα μήνα, η σπορά, τα μοσχεύματα, το φύτεμα αρωματικών φυτών για τους υπόλοιπους μήνες – ετήσιο ημερολόγιο – εμφανίζεται στον κάτωθι πίνακα

MΟνομασίαΠολλαπλασιασμός. Τρόπος & μήνεςΑπόσταση σε CMΧρήση – Σχόλια
Σέλινο ● Σέλινον το βαρύοσμον ● Apium graveolensΜε σπόρο (διετή φυτά) από Απρίλιο – Σεπτέμβριο30 – 40Μαγειρική
Γλυκόρριζα ● Glycyrrhiza glabraΣπορά σε σπορείο από τον Ιούνιο ως τον Σεπτέμβριο, και μεταφύτευση όταν είναι 15 – 20 εκ. ύψοςΦαρμακοβιομηχανία , ζαχαροπλαστική, καπνοβιομηχανία
Δεντρολίβανο ● Απόσπληνος ● ΑρισμαρίΦύτευση μοσχευμάτων νωρίς την άνοιξη ή αργά το καλοκαίρι100 – 150Μαγειρική, ξήρανση για το χειμώνα κι άλλες χρήσεις
Δάφνη ● Laurus nobilisΠολλαπλασιάζεται με σπόρο και με μοσχεύματα από τον Αύγουστο έως Σεπτέμβριο100 – 150Μαγειρική, αρωματοποιία, βιομηχανία τροφίμων
Πιπερόριζα ● Τζίντζερ ● Zingiber officinaleΜε σπόρο και μοσχεύματα αρχές της Άνοιξης ή του Φθινοπώρου30 – 40Μαγειρική και φαρμακευτική χρήση
Μάραθος ● Φινόκιο ● Foeniculum vulgare
Σπορά τον Σεπτέμβριο15Μαγειρική
Τσουκνίδα ● UrticaΜε σπόρο το αρχές ΦθινοπώρουΜαγειρική, λίπανση
Μαϊντανός ● Πετροσέλινον το ούλον ● Petroselinum crispum *Σπορά Ιούλιο – Αύγουστο15Μαγειρική, σαλάτες
Φασκόμηλο ● Σάλβια η φαρμακευτική ● Salvia officinalisΣπορά άνοιξη ● Μοσχεύματα Αύγουστο60Μαγειρική, αφεψήματα, αποξηραμένο για διατήρηση
Λεβαντίνη ● Santolina chamaecyparissusΜε μοσχεύματα (με χρήση ορμόνης ριζοβολίας) τέλη καλοκαιριού20Φαρμακευτική και εδαφοκάλυψη (διακοσμητικό φυτό)
Αρτεμισία ● Αψιθιά ● Artemisia absinthiumΠολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα και με σπόρο, τέλος άνοιξης με αρχές καλοκαιριού60 – 70Φαρμακευτική για βελτίωση πέψης, εντοποαπωθητικό
Εστραγκόν ● Δρακόντειο ● Artemisia dracunculusΠολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα και με σπόρο, τέλος άνοιξης με αρχές καλοκαιριού60 – 70Μαγειρική, φαρμακευτική για βελτίωση πέψης
Καλέντουλα ● Calendula officinalisΜε σπόρο την Άνοιξη25 – 30Φαρμακευτική χρήση και καλλωπιστικό φυτό
Κρίταμο ● CrithmumΜε μοσχεύματα την Άνοιξη30Μαγειρικά – Φαρμακευτική
Λάδανο ● Αγκίσαρος ● Cistus CreticusΜε μοσχεύματα την Άνοιξη30Φαρμακευτική – Υποκατάστατο τσαγιού
Απήγανος ● Ρυτή η βαρύοσμη ● Ruta graveolensΜε σπόρο, και μοσχεύματα από κορυφή του φυτού στα τέλη της άνοιξηςΕντομοαπωθητικές ιδιότητες. Φρέσκος περιέχει έλαια, βλαβερά για τα νεφρά και συκώτι
Βασιλικός ● Ώκιμον το βασιλικόν ● Ocimum basilicum *Σπορά Απρίλιο – Μάιο20 – 30Μαγειρική, ξήρανση για το χειμώνα
Λουίζα ● Aloysia citrodoraΗ καλύτερη εποχή φύτευσης της λουίζας στο χωράφι είναι μέσα Απριλίου έως μέσα Μαΐου60 – 70Φαρμακευτική, αρωματοποιία, απόσταξη
Ρίγανη ● Ορίγανον το κοινόν ● Origanum vulgareΣπορά Απρίλιο – Μάιο30Σαλάτες, μαγειρική
Γλυκάνισος ● Πιμπινέλλη το άνισον ● Pimpinella anisum *Σπορά νωρίς την άνοιξη30Ζαχαροπλαστική, αφεψήματα
Εχινάκεια ● Εχινάκεια η στενόφυλλη ● Echinacea purpureaΜε σπόρους την άνοιξη (Μάρτιο με Απρίλιο)30 – 50Θεραπευτικό βότανο, καλλωπιστικό φυτό
Στέβια ● Stevia rebaudianaΜε σπόρους – μεταφύτευση60 – 75Μαγειρική, φαρμακευτική, απόσταξη
Αρμπαρόριζα ● ΠελαργόνιοΦύτευση τέλος Χειμώνα ή αρχές Άνοιξης80 – 90Παραγωγή αιθέριου ελαίου, ζαχαροπλαστική, καλλωπιστικό
Κόλιανδρος ● Κόλιαντρο ● Coriandrum sativumΠολλαπλασιάζεται με σπόρο7 – 10Μαγειρική και Φαρμακευτική χρήση
Ζαμπούκος ● Αφροξυλιά ● Sambucus nigraΜε μοσχεύματα και με σπόρο τέλος Χειμώνα170 – 200Φαρμακευτική και Μαγειρική χρήση
Τίλιο ● Φλαμούρι ● Tilia europeaΜε σπόρο και μόσχευμα στο τέλος του χειμώνα5 – 6 mΦαρμακευτική, αρωματοποιία, απόσταξη

* = ετήσιο ή το χρησιμοποιούμε σαν ετήσιο

Ποια είναι τα κυριότερα αρωματικά φυτά στην Ελλάδα

Αρωματικά φυτά χαρακτηρίζονται τα φυτά που περιέχουν αιθέρια έλαια σε διάφορα τμήματα (φύλλα, άνθη, βλαστούς, ρίζες).

Μπορεί να είναι αυτοφυή, αλλά μπορεί και να καλλιεργούνται από γεωργούς ή από ερασιτέχνες κηπουρούς.

Τόσο τα αρωματικά φυτά όσο και τα βότανα χρησιμοποιούνται και αξιοποιούνται για μαγειρική, για ροφήματα, για καλλυντικά ή για φάρμακα.

Άνηθος ● Άνηθον το βαρύοσμον, Anethum graveolens

Ο άνηθος πολλαπλασιάζεται με σπόρο. Η σπορά γίνεται από αρχές Μαρτίου μέχρι μέσα Απριλίου. Πριν την σπορά απαιτείται καλή προετοιμασία εδάφους.

Η συγκομιδή γίνεται όταν οι περισσότεροι καρποί μιας ταξιανθίας βρίσκονται στο στάδιο της ωρίμανσης, περίπου το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου.

Βασιλικός ● Ώκιμον το βασιλικόν, Ocimum basilicum

Ο βασιλικός είναι πολύ ευαίσθητος στο κρύο, με καλύτερη ανάπτυξη σε θερμές και ξηρές συνθήκες. Αν τα φύλλα του μαραθούν από την έλλειψη νερού, θα ανακάμψει, αν ποτιστεί καλά και τοποθετηθεί σε ευήλια τοποθεσία.

Τα κίτρινα φύλλα στο κάτω μέρος του φυτού, είναι μια ένδειξη ότι το φυτό χρειάζεται λιγότερο νερό ή λιγότερο ή περισσότερο λίπασμα.

Γλυκάνισος ● Πιμπινέλλη το άνισον, Pimpinella anisum

Τα φυτά γλυκάνισου, μεγαλώνουν καλύτερα σε ελαφρά, γόνιμα, καλά στραγγισμένα εδάφη. Οι σπόροι, πρέπει να φυτευτούν την άνοιξη, αμέσως μόλις ζεσταθεί το έδαφος.

Δεντρολίβανο ● Απόσπληνος, Αρισμαρί

Το δεντρολίβανο, αντέχει καλά στη ξηρασία και χρειάζεται έδαφος με καλή στράγγιση. Μερικά ποτίσματα και λίπανση 2-3 φορές το χρόνο αρκούν γι’ αυτό το λιτοδίαιτο φυτό. Για ξεράνετε τα κλαδιά του, κλαδέψτε το την άνοιξη πριν τις καλοκαιρινές ζέστες.

Δυόσμος ● Mentha spicata, Μίνθη η σταχυώδης

Δημοφιλές αρωματικό φυτό, ο δυόσμος αποτελεί εξαιρετική πρώτη ύλη σε σαλάτες, σε συνταγές μαγειρικής και σε ροφήματα. Για την καλλιέργεια του δυόσμου, χρησιμοποιούμε γλάστρα ή ζαρντινιέρα σχετικά ρηχή, αλλά αρκετά πλατιά, καθώς τα ριζώματα του δυόσμου αναπτύσσονται πλευρικά και έχουν ταχεία ανάπτυξη.

Χρειάζεται τακτικό πότισμα και ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες ο δυόσμος πρέπει να ποτίζεται σε καθημερινή βάση. Μετά την καλοκαιρινή ανθοφορία του δυόσμου, τον κλαδεύουμε αυστηρά για να παρουσιάσει νέα βλάστηση.

Κρεμμυδάκι – Σχοινόπρασο ● Άλλιον το σχοινόπρασον

Το σχοινόπρασο ευδοκιμεί σε καλά στραγγιζόμενα εδάφη, πλούσια σε οργανική ύλη. Στις υψηλές θερμοκρασίες θέλει τακτικό πότισμα, ενώ όσο η θερμοκρασία πέφτει πρέπει να περιορίζεται από μέτριο έως λίγο ειδικά το χειμώνα.

Εποχές φύτευσης είναι η Άνοιξη και Φθινόπωρο. Το σχοινόπρασο είναι πολυετές φυτό το οποίο δεν χάνεται το χειμώνα, έτσι δίνει την δυνατότητα να κόβετε τα φύλλα του όλο τον χρόνο σαν ένα ελαφρύ κλάδεμα.

aromatika fyta elladas

Μαϊντανός ● Πετροσέλινον το ούλον, Petroselinum crispum

Τέσσερις είναι πιο γνωστές ποικιλίες για την καλλιέργεια του μαϊντανού. Ο απλός, ο σγουρός (καλύτερος για κατάψυξη), ο πλατύφυλλος (καλύτερος για αποξήρανση) και ο φραγκομαϊντανός.

Προτιμά τα ήπια κλίματα και εδάφη πλούσια σε οργανική ουσία. Φυτεύεται στον ήλιο αλλά και σε ημισκιά.

Μάραθος ● Μάραθο, Φινόκιο

Ο μάραθος είναι φυτό ευαίσθητο όταν επικρατούν συνθήκες παγετού, ενώ γενικά γίνεται πιο αρωματικός όταν επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες. Η καλλιέργεια του πρέπει να γίνεται σε περιοχές με μεγάλη ηλιοφάνεια.

Η σπορά πραγματοποιείται συνήθως από τον Ιούλιο μέχρι τις αρχές της άνοιξης. Όταν η σπορά γίνει τον Ιούλιο, η συγκομιδή γίνεται το φθινόπωρο ή στις αρχές του χειμώνα, όταν η σπορά πραγματοποιείται το Σεπτέμβριο, η συγκομιδή γίνεται στις αρχές της άνοιξης και στα τέλη του χειμώνα.

Ρίγανη ● Ορίγανον το κοινόν, Origanum vulgare

Η ρίγανη είναι ένα αρωματικό φυτό, πλούσιο σε αιθέρια έλαια. Η ρίγανη παρουσιάζει αντοχή στην παγωνιά του χειμώνα και δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προστασία.

Κατάλληλη εποχή για να μεταφυτέψουμε τη ρίγανη στη γλάστρα, είναι η άνοιξη και το φθινόπωρο. Η ρίγανη δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε φυτόχωμα, αρκεί να έχει καλή αποστράγγιση και έχει μέτριες ανάγκες ως προς το πότισμα.

Σκόρδο ● Allium sativum, Άλλιον το ήμερον

Η φύτευση του σκόρδου για το Ελληνικό κλίμα γίνεται από το φθινόπωρο τον Οκτώβριο ή την άνοιξη για τα νωπά σκόρδα μέχρι το Φεβρουάριο για τα ξερά. Η συγκομιδή γίνεται κατά τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο.

Τα σκόρδα ξεριζώνονται, αφήνονται να μαραθούν και στη συνέχεια γίνονται αρμαθιές για να διατηρηθούν για μακρά χρονικά.

Φασκόμηλο ● Σάλβια η φαρμακευτική, Salvia officinalis

Υπάρχουν πολλά είδη φασκόμηλου, αλλά τα πιο εμπορικά είναι η Salvia fruticosa (Κυπριακή), η Salvia officinalis και Salvia triloba. Η φασκομηλιά πολλαπλασιάζεται με σπόρο, ορισμένες φορές όμως ο πολλαπλασιασμός γίνεται με μοσχεύματα και παραφυάδες.

Η καλύτερη εποχή σποράς της φασκομηλιάς είναι το φθινόπωρο, όμως μπορεί να γίνει και την άνοιξη. Κλαδεύουμε το φασκόμηλο μέσα στο φθινόπωρο, μετά το τέλος της ανθοφορίας του, για να μας δώσει ξανά πλούσια βλάστηση και να μπορέσει να αναπτυχθεί εκ νέου το φύλλωμα του.

Χρένο ● Αρμοράκια η αγροτική, Armoracia rusticana

Πιστεύεται ότι ο καλύτερος χρόνος για φύτευση είναι τα τέλη Απριλίου και αρχές Μαΐου. Το φυτό έχει έντονη μυρωδιά και γεύση και ακόμα και το κόψιμο της ρίζας μπορεί να ερεθίσει τα μάτια. Στο Χρένο αρέσει το κρύο, είναι ανθεκτικό στην ξηρασία και στην υπεράρδευση.

Θυμάρι ● Θύμος ο κοινός, Thymus vulgaris

Καλλιέργεια χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις. Χρειάζεται ήλιο και χώμα με καλή στράγγιση. Αντιμικροβιακό, βοηθά σε προβλήματα του αναπνευστικού. Το θυμάρι μαζεύεται τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο.

Πολλαπλασιάζεται με σπόρους, μοσχεύματα, παραφυάδες ακόμη και με διαίρεση. Η απευθείας σπορά στο χωράφι είναι δύσκολη επειδή ο σπόρος είναι πολύ μικρός (3.300-4000 σπόροι ανά γραμμάριο). Για το λόγο αυτό οι σπόροι σπέρνονται είτε σε σπορεία, είτε σε πολλαπλασιαστικούς δίσκους σε βάθος 6 mm ή λιγότερο.

Για μεταφύτευση τον Οκτώβριο τα σπορεία ετοιμάζονται περί τα μέσα Αυγούστου ενώ για εαρινή μεταφύτευση τα σπορεία ετοιμάζονται πολύ νωρίς την άνοιξη ή και νωρίτερα, εντός θερμοκηπίων.

Τα φυτά μετά από 6 – 8 εβδομάδες, και εφόσον δεν υπάρχει κίνδυνος παγετού (όταν η μεταφύτευση γίνεται την άνοιξη) τα φυτά μεταφυτεύονται. Ένας άλλος τρόπος πολλαπλασιασμού είναι με παραφυάδες που λαμβάνονται την άνοιξη από φυτά μητρικής φυτείας.